Uztail honetan, TOPIC-ek beste maizter bat izan du sormen-egonaldian: Mathieu Enderlin artista frantziarra. Txotxongilo/objektuen antzerkiaren eremuan hizkuntza eszeniko berri bat garatzen du, teknologia berriak, antzerkia eta txotxongiloen arteak elkartzearen ondorioz.

Zinema ikasten ari zela, Mathieu Enderlin txotxongilo-antzerkiaz interesatzen hasi zen. Askea eta guztiz modernoa den arte-adierazpide bat dela konturatzen da. Txotxongiloa modu honetan irudikatzen du: irudimena proiektatzeko euskarri gisa, aktoreak eta ikusleak partekatzen duten amets baten abiapuntu gisa.

“TOPIC bisitatzen dudan lehen aldia da eta proiektu bati bakardadean aurre egiten diodan lehen aldia. Hori positiboa iruditzen zait, nire erritmoa erabat aldatu eta hobeto kontzentratzeko aukera ematen baitit”, esan du Mathieuk egoitza honetan Iturburu-kodea izeneko proiektuaren bigarren zatiarekin ari dela.

Código Fuentek hiru sorkuntza biltzen ditu, gure egunerokotasunari buruzko galdera batean oinarrituta. Nola aldatzen dute teknologia berriek munduarekin, besteekin eta geure buruarekin dugun harremana? Alde batetik, gizarte-kontu horrek etorkizunerako aukera kolektiboak eskatzen ditu eta bestetik, arazo indibidualagoa da: zer egiten dugu zehazki teknologiarekin gure bizitzan?

Proiektuaren bigarren zati honetan, artista frantsesak esaten jarraitzen du: “Sekula alde batera uzten ez dugun gailu batean jartzen dugu arreta eta gero eta leku gehiago hartzen du gure bizitzan: telefono mugikorra”.
‘Smart’-en, horrela deitzen da egoitzan dagoen ikuskizuna, txotxongilo-antzezlan batean jarritako istorioen protagonista nagusia da. Guignolse-ko gaztelua antzerki digital bihurtzen da eta bertan antolatu, gurutzatu eta, organikoki eta digitalki erantzuten dira. Telefonoek txotxongilo tradizionalen lekua hartzen dute eta hibridazio harrigarri bat garatzen da gure begien aurrean. Antzezle-aktorea, eszenan bakarrik, biderkatu egiten da eta bere gorabehera guztien bizitza antolatzen saiatzen da. Ikuskizuna osatzen duten umorezko eszenek agerian uzten dituzte gure tresna teknologikoak erabiltzeak eragindako portaera bitxiak, eta makinek erakusten duten gizatasun guztia erakusten dute.

Teknologiak gure bizitzetan duen eraginari buruzko hausnarketa ludiko eta hunkigarri hau familiei zuzenduta dago. Pantaila eskuan edo poltsikoan dugula, etengabe konektatuta, bi bizitza bizi ditugu: bizitza biologikoa eta bizitza digitala. Eta bigarrena askoz errazagoa dela dirudi. Smartphone-a adimenduna da. Gure eguneroko bizitza arintzen du. Une batez mugitu gaitezke, munduko edozein txokotan txateatu, paisaia sinestezinak ezagutu, esperientziak partekatu… Berrasmatu egin gaitezke, gure irudiari nahi besteko forma eman diezaiokegu.

Nola kudeatzen dugu bi mundu horiek batera izatea? Etengabe gure mundua modu desberdinean itzultzen diguten irudi horien erdian, gure eta gure artean hainbeste interfaze irekitzen dituzten harreman birtualen bidez. Nor gara benetan?

“Smartphone-antzerki” baten ideia galdera horietatik sortu da. Txotxongiloen teknikak eta telefono berriak konbinatzean, ikusleen gorabehera digitalak agertaraz ditzakegu. Antzerkiaren espazio birtualean tresna horiekin zer gertatzen den ikustea da esperientzia. Nola jarduten dute elkarrekin? Zer istorio kontatzen dituzte? Zein afektu proiektatzen ditu publikoak bere buruaren biderkatze horretan?

“Txotxongilo-antzerkia beste edozein arte baino hobea izan daiteke, agian. Galdera horiek aztertzeko bide egokia. Hasieratik, gizakiak eta gorputz artifizialak konbinatzen dituzten forma konplexuak garatu eta eszenaratzen saiatu izandu da. Gorputz horiek gureak diren teknika digitalen eta zenbakizkoen marka izatea, haien garapenaren jarraipen naturala da. Txotxongilo-tekniken berezko baliabide horiek gaur egungo erronken zerbitzuan jarri nahi ditut”, esanez amaitu Enderlinek, lan horren prestakuntzak urtebete beharko duela aurkezpena egin arte.